İnfertilite (Kısırlık) Tedavisi

Doğurganlık Hayal Değil, Bilimsel Bir Gerçektir

Erkek kaynaklı kısırlıkta tedavi; nedenin türüne, süresine ve çiftin genel durumuna göre belirlenir. Temel hedef; sağlıklı, hareketli ve gebelik oluşturma kapasitesi olan spermlerin elde edilmesidir.

İnfertilite Nedir?

İnfertilite, çiftlerin bir yıl boyunca düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edememesi durumudur. Eğer kadının yaşı 35’in üzerindeyse, bu süre 6 aya düşer. Kısırlık, hem kadın hem de erkek kaynaklı olabilir; fakat çoğu zaman çiftin ortak değerlendirilmesi gerekir. Erkek kaynaklı infertilite, tüm olguların yaklaşık %40-50’sinden sorumludur.

Erkek Kaynaklı İnfertilite Nedenleri Nelerdir?

Erkek infertilitesinin temelinde, sperm üretimi, sperm kalitesi veya sperm taşınmasındaki bozukluklar yatabilir. Başlıca nedenler şunlardır:

  • Varikosel: Testis toplardamarlarının genişlemesi

  • Hormon Bozuklukları: Testosteron, FSH, LH düzeylerinin anormalliği

  • Genetik Problemler: Klinefelter sendromu gibi kromozomal anomaliler

  • Sperm Tıkanıklıkları: Epididim veya vas deferens tıkanıklığı

  • İnmemiş Testis: Doğumda testislerin skrotuma inmemesi

  • İlaçlar ve Kimyasallar: Kemoterapi, anabolizan steroidler

  • İnfeksiyonlar: Özellikle kabakulak sonrası testis iltihabı

  • Yaşam Tarzı: Sigara, alkol, obezite, stres, uykusuzluk

Erkek Kısırlığında Tanı Süreci Nasıl İlerler?

Tanı süreci, ayrıntılı bir öykü alma ve fizik muayene ile başlar. Ardından aşağıdaki testler yapılır:

1. Semen Analizi (Sperm Testi)

Sperm sayısı, hareketliliği, şekli ve canlılığı incelenir. En az iki farklı örnekle değerlendirme yapılmalıdır.

2. Hormon Testleri

FSH, LH, testosteron gibi hormonlar ile hipofiz ve testis fonksiyonları değerlendirilir.

3. Genetik Testler

Azoospermi veya şiddetli oligospermi durumlarında karyotip analizi ve Y kromozomu mikrodelesyon testi gerekebilir.

4. Skrotal Doppler Ultrasonografi

Varikosel veya testis tümörü gibi anatomik sorunlar araştırılır.

5. Sperm DNA Fragmentasyon Testi

Spermin DNA yapısında bozulma olup olmadığına bakılır. Gebelik şansını doğrudan etkileyebilir.

İnfertilite Tedavi Seçenekleri

Erkek kaynaklı kısırlıkta tedavi; nedenin türüne, süresine ve çiftin genel durumuna göre belirlenir. Temel hedef; sağlıklı, hareketli ve gebelik oluşturma kapasitesi olan spermlerin elde edilmesidir.

1. Varikosel Ameliyatı (Varikoselektomi)

Erkek kısırlığında en sık karşılaşılan neden olan varikosel, mikrocerrahi yöntemle düzeltilebilir.

  • Testislerde ısı artışına ve sperm kalitesinde bozulmaya yol açar.

  • Mikroskop altında yapılan varikoselektomi ile sperm parametrelerinde anlamlı düzelmeler sağlanabilir.

  • Başarı oranı %40-60’tır ve doğal yoldan gebelik şansı artar.

2. İlaçla Hormon Tedavileri

Hormon dengesizliğine bağlı infertilite olgularında hedef, testosteron üretimini doğal yollarla artırmaktır.

  • Klomifen Sitrat, hCG, FSH enjeksiyonları gibi ilaçlar kullanılabilir.

  • Testosteron replasman tedavileri, sperm üretimini baskılayabileceği için doğrudan önerilmez.

3. Cerrahi Sperm Elde Etme Yöntemleri

Sperm sayısı sıfır olan hastalarda testisten doğrudan sperm elde edilerek tüp bebek yapılabilir:

a) TESE (Testiküler Sperm Ekstraksiyonu):

Testisten küçük doku örnekleri alınarak sperm aranır.

b) Micro-TESE:

Operasyon mikroskop altında yapılır. Özellikle non-obstrüktif azoospermi olgularında tercih edilir.
Başarı oranı daha yüksektir.

c) PESA/MESA:

Epididimden ince iğneyle sperm aspirasyonu yöntemidir. Obstrüktif azoospermide uygulanır.

4. Yardımcı Üreme Teknikleri (ART)

a) IUI (Aşılama):

Sperm sayısı yeterliyse, özel işlemlerden geçirilen sperm doğrudan rahime verilir.

b) IVF (Tüp Bebek):

Yumurta ve sperm laboratuvar ortamında birleştirilir.

c) ICSI (Mikroenjeksiyon):

Tek bir sperm, mikroskop altında yumurtanın içine enjekte edilir.
Özellikle sperm sayısı düşük olan erkeklerde en etkili yöntemdir.

5. Kök Hücre ve Eksozom Tedavileri (Deneysel)

Yeni nesil rejeneratif tedavi seçenekleri arasında kök hücre ve eksozomlar dikkat çekmektedir.
Amaç, sperm üreten hücrelerin yeniden canlandırılmasıdır.
Henüz araştırma aşamasında olmakla birlikte umut vaat etmektedir.

Yaşam Tarzı ve Destekleyici Önlemler

Bazı basit ama etkili değişikliklerle sperm kalitesi artırılabilir:

  • Sigara ve alkol bırakılmalı

  • Fazla kilo verilmeli

  • Rahat iç çamaşırı tercih edilmeli

  • Günlük egzersiz ve düzenli uyku alışkanlığı

  • Çinko, selenyum, C ve E vitamini gibi antioksidan takviyeleri

  • Stres yönetimi

  • Sıcak ortam ve dizüstü bilgisayar maruziyetinden kaçınma

Kadın Faktörü Göz Ardı Edilmemeli

Erkek değerlendirmesi kadar kadın partnerin de eş zamanlı jinekolojik muayene ve doğurganlık testlerinden geçmesi büyük önem taşır. Çünkü infertilite çoğunlukla çiftin ortak değerlendirilmesiyle doğru şekilde yönetilebilir.

Sık Sorulan Sorular

Sperm sayım sıfır çıktı, çocuk sahibi olabilir miyim?
Evet. Azoospermi olan erkeklerde Micro-TESE gibi cerrahi yöntemlerle testisten sperm bulunarak tüp bebek yapılabilir.

Varikosel ameliyatı oldum, sonuç ne zaman belli olur?
Genellikle sperm kalitesinde 3-6 ay içinde düzelme görülür. Etkisi kişiden kişiye değişir.

Tüp bebek için illa sperm olması mı gerekir?
Hayır. Testisten alınan tek bir spermle bile ICSI yöntemiyle gebelik şansı vardır.

Sonuç: Umut Varsa Yol Vardır

İnfertilite, günümüzde modern tanı ve tedavi yöntemleriyle büyük oranda çözülebilen bir sağlık sorunudur.
Erkek infertilitesinde doğru değerlendirme ve kişiye özel yaklaşımlar sayesinde çok sayıda çift çocuk sahibi olabilmektedir.
Gerek doğal yöntemlerle gerekse tüp bebek desteğiyle, aile olma hayaliniz ertelenmek zorunda değil.

Neden Op. Dr. Ahmet Anıl Göçener?

🔬 Alanında Uzmanlık: Üroloji ve androloji alanında binlerce hasta deneyimi
🧬 Güncel Tanı-Tedavi: Micro-TESE, varikoselektomi, hormon tedavileri ve ileri sperm testleri
👨‍⚕️ Bireysel Yaklaşım: Her hastaya özgü tedavi planlaması
🔒 Mahremiyet ve Güven: Tüm süreçler etik ilkelere uygun ve gizlilikle yürütülür

Çocuk sahibi olmak için umudunuzu yitirmeyin. Doğru teşhis ve tedaviyle, siz de bu hayali gerçeğe dönüştürebilirsiniz.